Ψύλλος
Οι ψύλλοι επηρεάζουν άμεσα τον άνθρωπο και η αναγνώριση των συμπτωμάτων στον άνθρωπο (τσιμπήματα στα πόδια – αστραγάλους και στην περιοχή της μέσης κυρίως, αλλά και σε όλο το σώμα, 2 ή 3 τσιμπήματα στη σειρά.) είναι το πρώτο βήμα για την καταπολέμηση τους στο στρώμα, στο σπίτι ή επιχείρηση και ακολουθεί η «απολύμανση»- απεντόμωση στο χώρο σας.
Οι ψύλλοι είναι μικρά, άπτερα έντομα με μήκος 2 έως 4 χιλιοστά με σώμα πλευρικά πεπλατυσμένο και εφοδιασμένο με πολυάριθμους σκληρές τρίχες χρώματος κιτρινοκαστανού έως ανοιχτού μαύρου. Αλλά μορφολογικά χαρακτηριστικά των ψύλλων είναι το μεγάλο μέγεθος του τελευταίου ζεύγους των ποδιών, που τους επιτρέπει να κάνουν άλματα (μεταπηδούν αδιακρίτως από τον έναν ξενιστή στον άλλο).
Τα έντομα αυτά έχουν παγκόσμια κατανομή ακόμη και σε περιοχές της γης με ακραίες συνθήκες περιβάλλοντος. Είναι γνωστά παγκοσμίως περίπου 2500 είδη και υποείδη ψύλλων, που είναι ταξινομημένα σε 239 γένη και 15 η 16 οικογένειες.
Ο ψύλλος είναι εξωπαράσιτο πολλών ζωών με προτίμηση τα τρωκτικά, νυχτερίδες, κονίκλους, γάτες σκυλιά και πτηνά.
Για μερικά είδη ψύλλων ο χρόνος που παραμένουν στους ξενιστές είναι λίγος, όσο απαιτείται μονό για να τραφούν. Αλλά είδη παραμένουν σχεδόν μονίμως στο τρίχωμα – φτέρωμα του ζώου.
Οι ψύλλοι λόγο των μικροβίων που μεταφέρουν, μέσο τσιμπημάτων, δημιουργούν σοβαρά προβλήματα υγείας στους ανθρώπους, σκύλους και γάτες εφόσον έχουν την ικανότητα να μεταδίδουν παθογόνους οργανισμούς. Το τσίμπημα μπορεί να προκαλέσει σοβαρή φλεγμονή του δέρματος και έντονη φαγούρα.
Τα πιο ενδιαφέροντα είδη ψύλλων είναι: ο ψύλλος του ανθρώπου (Pulex irritans), οι ψύλλοι των τρωκτικών (Xenopsylla cheopis Leptopsyll segnis, Nosopsyllus fasciatus), του σκύλου και της γάτας (Ctenocephalides canis), ο ψύλλος των πουλερικών (Ceratophylus gallinae) και ο ψύλλος της άμμου ( Tunga penetrans). Με εξαίρεση το τελευταίο είδος, όλα τα αναφερθέντα είδη βρίσκονται και στην Ελλάδα.
Ο βιολογικός κύκλος των ψύλλων περιλαμβάνει το αυγό, τη προνύμφη, τη νύμφη και τον ενήλικο αρσενικό και θηλυκό. Ο κύκλος ολοκληρώνεται μέσα ή στο στενό περιβάλλον του ξενιστή. Η παραγωγή των αυγών των ψύλλων κυμαίνεται από 4 έως 19 αυγά την ημέρα με συνολική παραγωγή που φτάνει τα 200-300 . Τα αυγά τοποθετούνται στο τρίχωμα/φτέρωμα του ξενιστή, σε ρωγμές και ανοίγματα πατωμάτων, στη στρωμνή κατοικίδιων ζωών και στις φωλιές τρωκτικών και άλλων ζωών.
Τα αυγά των ψύλλων εκκολάπτονται σε 2-12 ημέρες και οι μορφή σκουληκιού, προνύμφες τρέφονται με οργανικά κατάλοιπα που περιέχουν τα ξερά αιματούχα αποχωρήματα των ενηλίκων ψύλλων. Οι ενήλικοι ψύλλοι έχουν προσδόκιμο ζωής ένα και πλέον χρόνο, και ικανότητα να επιζούν χωρίς τροφή – αίμα για αρκετούς μήνες
Καταπολέμηση:
Γίνεται με υπολειμματικούς ψεκασμούς με ψεκαστήρα χαμηλής πιέσεως ή ψυχρού εκνεφωτή εντός του χώρου – δωματίου με σκεύασμα εγκεκριμένο για τη καταπολέμηση των εντόμων σε όλα τα στάδια ανάπτυξης τους (ωό, προνύμφη, νύμφη, ακμαίο). Οι ψεκασμοί θα πρέπει να εκτελεστούν σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Και είναι πιθανό να απαιτηθούν δύο ψεκασμοί.